اختلافات بین شیعه وسنی در مورد سنت (واجبات ،مکروهات،مستحبات،و...)

يكي از اختلافات اساسي ميان شيعه و اهل سنت اين است كه اهل سنت ابزار و ملاك شرع و مشروعيت را، سنت پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و صحابه قرار داده‌اند و هر آنچه را كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) يا صحابه آن را انجام داده باشد، اين را به عنوان سنت مي‌دانند.

سنت را به پنج دسته تقسيم مي‌كنند: واجب و حرام و مستحب و مكروه و مباح، مانند شيعه. اما شيعه، فقط سخنان پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و معصوم (عليهم السلام) را مي‌تواند به عنوان سنت تلقي كند. اينكه عمل پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) در زماني و عدم عمل به آن در زمان ديگر، دليل بر سنت باشد، اينچنين چيزي ندارند. چنانچه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) مدتي به يك واجب عمل مي‌كردند و بعد از مدتي آن واجب نسخ شد و پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) به آن عمل نكردند. اما ما معتقديم كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و معصومين (عليهم السلام) به تمام مستحبات عمل مي كردند، مگر برخي از مستحبات كه خارج از محدوده طاعت بوده است.

فقط اين نكته مطرح است كه وهابيت معتقدند كه اگر پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و صحابه، عملي را انجام نداده باشند، انجام آن را بدعت مي‌دانند. مثلا پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) براي بچه‌اش جشن تولد نگرفته است و اگر مسلمانان براي بچه‌هاي خود جشن تولد بگيرند، بدعت است. همچنين پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) ثواب قرائت قرآن را به اموات إهداء نكرده است و اگر مسلمانان اين كار را بكنند، بدعت است و ... . حال آنكه اين اشتباه است. اگر پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) هر عملي را انجام داده باشد، دليل بر مشروعيت است و يا واجب است يا مستحب و يا مباح. اما اينكه اگر پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) عملي را انجام نداده باشد، پس حرام است، خير، اينچنين چيزي نداريم. نه علماي اهل سنت بر اين عقيده هستند نه ما. حتي خود ابن‌تيميه مي‌گويد: «اصالة الإباحه، در تمام امور جاري است». يعني در هر موردي كه شك كنيم حلال است يا حرام، اصل اوليه شرعي، مباح بودن است، مگر اينكه ثابت شود حرام است. اگر عملي از معصوم (عليهم السلام) صادر شده باشد، حداقل دليل بر مباح بودن است و حد بالاتر اينكه مستحب است و بالاتر از آن اينكه واجب است و اين از قرائن مشخص مي‌شود.